چرا نام امام علی علیه السلام در قرآن نیامده است؟
شبهه : اگر علی علیه السلام معیار حق است و حب او نشانه شناختن مومنین از منافقین است و بدون ولایت او کسی اجازه ورود به بهشت رو نداره و بدون ولایت او اگر کسی بمیرد جاهل و نادان مرده و...چرا نام ایشان در قرآن نیامده آیا این مساله از عدس و پیاز و گاو بنی اسرائیل و... کمتر است؟
جواب :
سابقه:
این شبهه در زمان امام باقر و امام صادق علیهما السلام هم از محضر این دو امام علیهم السلام سوال شد که در جواب فرمودند:
إن رسول الله صلى الله عليه وآله نزلت عليه الصلاة ولم يسم الله لهم ثلاثا ولا أربعا ، حتى كان رسول الله صلى الله عليه وآله هو الذي فسر ذلك لهم ، ونزلت عليه الزكاة ولم يسم لهم من كل أربعين درهما درهم ، حتى كان رسول الله صلى الله عليه وآله هو الذي فسر ذلك لهم ، ونزل الحج فلم يقل لهم : طوفوا اسبوعا حتى كان رسول الله صلى الله عليه وآله هو الذي فسر ذلك لهم ، ونزلت (أطيعوا الله وأطيعوا الرسول وأولي الامر منكم) ونزلت في علي والحسن والحسين - فقال رسول الله صلى الله عليه وآله : في علي : من كنت مولاه ، فعلي مولاه ، وقال صلى الله عليه وآله أوصيكم بكتاب الله وأهل بيتي ، فإني سألت الله عز وجل أن لا يفرق بينهما حتى يوردهما علي الحوض ، فأعطاني ذلك وقال : لا تعلموهم فهم أعلم منكم ، وقال : إنهم لن يخرجوكم من باب هدى ، ولن يدخلوكم في باب ضلالة ، فلو سكت رسول الله صلى الله عليه وآله فلم يبين من أهل بيته ، لادعاها آل فلان وآل فلان ، لكن الله عز وجل أنزله في كتابة تصديقا لنبيه صلى الله عليه وآله (إنما يريد الله ليذهب عنكم الرجس أهل البيت ويطهركم تطهيرا) الأحزاب: 33. فكان علي والحسن والحسين وفاطمة عليهم السلام ، فأدخلهم رسول الله صلى الله عليه وآله تحت الكساء في بيت أم سلمة ، ثم قال : اللهم إن لكل نبي أهلا وثقلا وهؤلاء أهل بيتي وثقلي ، فقالت ام سلمة : ألست من أهلك ؟ فقال : إنك إلى خير ولكن هؤلاء أهلي وثقلي.
«وقتى براى پيامبر آيه نماز نازل شد، خدا در آن سه ركعت و چهار ركعت را نام نبرد تا آن كه رسول خدا صلی الله عليه و آله آن را شرح داد. آيه زكات نازل شد، خدا نام نبرد كه بايد از چهل درهم يك درهم داد تا رسول خدا صلي الله عليه و آله آن را شرح داد و آيه حج نازل شد و نفرمود به مردم كه هفت دور طواف كنيد تا آن كه رسول خدا صلی الله عليه و آله آن را براى مردم توضيح دادند. «أَطِيعُوا اللَّهَ وَ أَطِيعُوا الرَّسُولَ وَ أُولِي الْأَمْرِ مِنْكُمْ» درباره على و حسن و حسين عليهم السلام نازل شد و رسول خدا صلی الله عليه و آله درباره على عليه السلام فرمود: « هر كه من مولا و آقاى اويم، على عليه السلام مولا و آقاى او است؛ و فرمود من به شما وصيت مىكنم درباره كتاب خدا و خاندانم؛ زيرا من از خداى عزوجل خواستهام ميانشان جدايى نيفكند تا آنها را كنار حوض به من رساند. خدا اين خواست مرا برآورد....»
کافی، الشيخ الكليني وفات : 329، تحقيق : تصحيح وتعليق : علي أكبر الغفاري، چاپ : الخامسة، سال چاپ : 1363 ش، چاپخانه : حيدري، ج 1، ص 286، ناشر : دار الكتب الإسلامية – طهران
اولاً:
آنچه مهم است و اثرات موجود در سوال را دارد نام امام علی علیه السلام نیست بلکه ولایت و حب به ائمه طاهرین علیهم السلام است و مساله مهم امامت در قرآن ذکر شده مانند:
«و اذا ابتلی ابراهیم ربه بکلمات فاتمهن قال انی جاعلک للناس اماما قال و من ذریتی قال لا ینال عهدی الظالمین/بقره/124» و «و جعلناهم ائمه یهدون بامرنا/انبیا/72»
ثانیاً:
حضرت علی علیه السلام به عنوان ولی برای مسلمین در قرآن ذکر شده است. خداوند در قرآن همیشه برای بیان مطالبی در مورد افراد از ذکر نام آنها استفاده نمی کند بلکه گاهی با توصیفاتی افراد را ذکر و داستان یا سخنشان را بیان می دارد مثلا حضرت خضر علیه السلام را با توصیف«عبدا من عبادنا» یونس «ذالنون» عاصف بن برخیا «الذی عنده علم من الکتاب» عزیر «او کالذی مر علی قریه» و... در مورد حضرت علی علیه السلام هم می فرماید : «انما ولیکم الله و رسوله و الذین آمنوا الذین یقیمون الصلاه و یوتون الزکات و هم راکعون/مائده/55»
ثالثاً :
سخن پیامبر صلی الله علیه و آله به عنوان مفسر قرآن و حجه الهی هیچ گاه نباید از قرآن جدا دانسته شود ایشان در مواقع مختلف به تصریح روایات معتبر و بعضا متواتر بر ولایت و جانشینی حضرت علی علیه السلام تصریح کرده اند که به چند مورد اشاره می شود:
1. یوم الانذار : حضرت علي عليه السلام مي فرمايد: «أخذ برقبتي ثم قال إن هذا أخي ووصيي وخليفتي فيكم فاسمعوا له وأطيعوا»
گردن مرا گرفته و فرمود اين برادر من ، و وصي من و جانشين من در ميان شماست سخنش راگوش دهيد و از او اطاعت كنيد.
تاريخ الطبري ، ج 1 ، ص 543، دار الكتب العلمية - بيروت؛ الكامل في التاريخ ، ج 1 ، ص 586، دار الكتب العلمية - بيروت - 1415هـ ، الطبعة : ط2 ، تحقيق : عبد الله القاضي ؛تاريخ دمشق ، ابن عساكر ، ج42 ، ص 49 ، دار الفكر بيروت 1995 ، تحقيق محب الدين أبي سعيد عمر بن غرامة العمر ؛ البداية والنهاية ، إسماعيل بن عمر بن كثير القرشي أبو الفداء الوفاة: 774 ، ج 3، ص 40، مكتبة المعارف - بيروت
2. حدیث منزلت
3. حدیث متواتر غدیر «سند روایت»
رابعاً :
عدم ذکر نام حضرت علی علیه السلام شگرد خداوند برای محافظت از تحریف قرآن توسط برخی مقام و منفعت طلبان بوده.